هرات؛ عروس شهرهای افغانستان این روزها در سوگ عمیقی فرو رفته است. خشم طبیعت این خطه زیبا از جغرافیای افغانستان را به کام خود فروبرده و خیمه ماتم در آن بنا نهاده است. گستره این فاجعه بزرگ بهحدی است که جان حدود سه هزار انسان را گرفته است و بیشتر از همین کمیت را زخمی کرده است. آنچه گزارش میشود حدود بیشتر از بیست قریه از ولسوالی زندهجان هرات بهکلی نابود گردیده و به ویرانه مبدل شدهاند. ابعاد فاجعه هر لحظه و هر روز گستردگی بیشتری بهخود میگیرد و آمار و ارقام را سنگینتر میسازد. دراین میان اما با وجود گذشت چندین روز از این رویداد، جهان چشم خود را بهروی آن بسته است؛ بهجز از کشور ایران که تیمهای امدادرسانی و بستههای امدادی خویش را به ساحه اعزام کرده است و در کنار آن خبرهایی از توزیع کمکهای نهادهای وابسته به سازمان ملل متحد به گوش میرسد، هیچ کشور و سازمان بینالمللی دیگری نخواسته است اهمیتی به هزاران انسان آواره و بیسرپناه این سرزمین قایل شود و به کمک آنان بشتابد.
نخستین کاروان کمکهای مردمی اما از داخل هرات و از شهرک جبرئیل به زندهجان گسیل شد. حلقههای اجتماعی فعال دراین ناحیه، با احساس مسئولیت در قبال هموطنان شدیدا زخمخوردهشان، به کمک آنان شتافتند و آنچه در توان داشتند را بهکار گرفتند و وظیفه ایمانی و وجدانیشان را به انجام رسانیدند.
بامیان؛ خطهای که از دیرباز تا اکنون بهعنوان گل سرسبد مدنیت، همپذیری و نوعدوستی در سطح کشور مطرح بوده است، بازهم دستبهکار شده است. دانشگاهیان دانشگاه بامیان در اقدامی انسانی و شایسته، کمکهای نقدیشان را برای کمک به آسیبدیدگان هرات جمعآوری کردند. استادان دانشگاه، کارمندان اداری و حتی پرسونل خدماتی دانشگاه بامیان با اشتراک در یک کار خیر و انساندوستانه، هموطنان داغدیده و آواره هراتیشان را از یاد نبردند و با این اقدام نیک، تلاش کردهاند تا زخمی از هزاران زخم خونین هرات و هراتیان عزیز را التیام بخشند.
افغانستان، با هر نقطه دیگری از جغرافیای جهان تفاوت دارد و جهانیان همواره با دید متفاوت به این کشور مینگرند. بهیاد داریم که در زمان وقوع زمینلرزه در ترکیه، تمام جهان بسیج شدند و سیلی از کمکهای انساندوستانه و تجهیزات مورد نیاز را در جهت نجات جان گیرماندگان در زیر آوار، کمک به زخمیها و رسیدگی به آوارگان و بازماندگان زمینلرزه بسیج کردند و سهمی بزرگ در کمک به مردم ترکیه بهعهده گرفتند، اما وقتی سخن از افغانستان و شهروندان همیشهمحکوم و مظلوم آن بهمیان میآید، گوش جهان کر و چشم جهان کور میشود. انسانهای این سرزمین هیچگاهی برابر سایر انسانها نبودهاند و اهمیت و کرامت یکسانی با سایر انسانهای جهان نداشتهاند.
در حال حاضر، این سیاست و بازیهای سیاسی است که انسانیت، کرامت انسانی، حقوق بشر و مسایلی از این دست را تعریف میکنند. سیاست ناسالم و آلوده به تبعیض دنیا و قدرتهای هژمون است که تصمیم میگیرد کدام کتله از انسانها در کدام نقطه از زمین ارزش دارند و باید مورد توجه قرار گیرند و کدام جمعیت از انسانهای روی زمین، شایستگی برخورداری از رفتار همسان و همگون با دیگران را ندارند و باید در انزوا و محرومیت نگهداشته شوند.
هرات و افغانستان یکپارچه در سوگ و اندوه فرورفته و جهان از آن بالا به تماشا نشسته است. مرگ و آوارگی انسانهای این سرزمین سوخته، ذهن هیچکسی را نمیآزارد و هیچ وجدانی را به درد نمیآورد.
31 ژانویه 2025
11 مارس 2025
25 ژانویه 2025
9 نوامبر 2024