برای زنانی که در کار صنایع دستی مصروف هستند، هفته گذشته فرصتی نسبتا کم‌نظیری مهیا شد. شماری از آنان توانستند در نمایش‌گاهی که از سوی بنیاد آغاخان به حمایت سازمان جهانی غذا برگزار شده بود، تولیدات محلی‌شان را به نمایش بگذارند و در هوای آزاد خریدوفروش کنند. این زنان اما در پایان روز چقدر از میزان کارشان رضایت داشتند و آیا تمام آن‌ها فرصت یک‌سان برای نمایش محصولات‌شان داشتند؟

مرضیه، 23 سال سن دارد و از زنانی است که در این نمایش‌گاه شرکت کرده است. او هنوز که روز از نصف نگذشته، توانسته است که به ارزش دو هزار افغانی جنس بفروشد. مرضیه دوغ، چکه، ماست، قیماق و قروت برای فروش آورده است. از این‌که هوا به‌سوی گرم‌شدن روان است، مردم مصرف نوشیدنی‌های وطنی سرد را خوش دارند.

اما کسانی دیگری هستند که رضایت مرضیه را ندارند.

شریفه از اول صبح  تا یازده قبل از ظهر حتی یک کیلو سبزی یا میوه هم نفروخته‌ است. با آن‌هم او از برگزاری چنین نمایش‌گاه‌هایی خوش‌حال است. به باور شریفه، از طریق راه‌اندازی نمایش‌گاه‌ها، مردم اطلاع می‌یابند که زنانِ مثل او محصولات وطنی مطمئن‌تر و پاک‌تر تولید می‌کنند. او در ادامه گفت که در فصل گرما، مردم نیاز به تنوع غذایی دارند. شریفه امیدوار است که فردا بتواند محصولاتش را بفروشد.

شمار دیگری از دختران اما به دلیل گریز از افسردگی، خود را با صنایع دستی مصروف کرده‌اند.

شکیلا ۱۹ ساله است. او می‌گوید که اگر دروازه مکتب به‌روی دختران بسته نمی‌شد، ام‌سال می‌توانست صنف دوازده را تمام کند و به‌جای این‌که به بافندگی رو بیاورد، آماده رفتن به دانشگاه می‌شد. شکیلا که در نمایشگاه تولیدات محلی بامیان لباس‌های دست‌دوزی‌ به‌نمایش گذاشته است، با نگرانی می‌گوید که برای گریز از افسردگی مجبور است با چیزی مثل دست‌دوزی مصروف شود.

نمایشگاه دو روزه‌ی تولیدات محلی و صنایع دستی در شهر بامیان

بنیاد آغاخان در بامیان با حمایت سازمان جهانی غذا، نمایش‌گاه تولیدات محلی را به روزهای چهارشنبه و پنجشنبه هفته گذشته در وسط درختان بلند جاده معارف شهر بامیان برگزار کرد.

مسئولان بنیاد آغاخان به این باوراند که این نمایش‌گاه، برای ترویج مصرف تولیدات محلی و پیدا کردن بازار خوب برای زنان تجارت پیشه‌ی بامیانی موثر است.

کارمندان این بنیاد گفتند که این نمایشگاه، برنامه‌ی پایانی برای تولیدات زنانی است که به مدت شش ماه آموزش تولید صنایع دستی را گذرانده‌اند. حسین عزیزیار گفت که ده‌ها دختر و زن از روستاهای ولسوالی‌های دو یکاولنگ و مرکز بامیان از جمله این مستفیدشوندگان‌اند.

«به زنانی که روی خاک و زیر گرمای آفتاب کار می‌کنند، هم توجه کنید»

 نارسیده به غرفه‌های نمایش‌گاه، قدسیه با چند زن دیگر در گوشه‌ی جاده روی فرشی صنایع دستی‌اش را پهن کرده است. او و زنانی که کنارش بساط فروش محصولات خود را پهن کرده‌اند، می‌گویند که هم‌چون سایر زنان صنعت‌پیشه‌ی بامیان از سوی نهادها به آن‌ها فرصت داده نمی‌شود و نادیده گرفته می‌شوند.

قدسیه تعریف کرد که نهادها در بررسی‌های خود برای تشخیص زنان کارورز برای حمایت، تنها زنانی را که در «بازارچه هنر» دکان دارند لیست می‌کنند. او می‌گوید که در بامیان زنان صنعت‌پیشه‌یی هم هستند که تنها نان‌آور خانواده‌های‌شان‌اند و «به‌دنبال یک لقمه نان.»  او گفت که زنان روی خاک و زیر گرمای آفتاب می‌نشینند و فعالیت دارند.

قدسیه و شماری دیگر از زنان، فرصت را غنیمت می‌شمارند و دو روز آخر هفته را برای یافتن اثری از مشتری، خیمه‌های صنایع دستی‌شان را در پارک ملی بندامیر برپا می‌کنند، اما آن‌هم گاهی برای‌شان تجربه خوبی نمی‌شود. زمانی که هفته گذشته هیاتی از برنامه انکشافی سازمان ملل متحد یا UNDP به بندامیر آمدندن قدسیه و زنان دیگر به استقبال آن‌ها رفتند، اما از طرف آن‌ها هم اعتنایی چندانی به خواسته‌های‌شان نشد و با وجود اصرار زیاد، اعضای هیات حتی یک‌بار هم به خیمه صنایع دستی آن‌ها پا نگذاشتند.

در پایان اگر چشم‌دید خودم را از نمایش‌گاه بگویم، این‌است که نمی‌شود میزان درست بازدیدکنندگان را حدس زد، اما در چرخی که این‌طرف و آن‌طرف آن زدم، تعداد زیادی به نظر نرسیدند. بیشتر کسانی که از سر کنج‌کاوی آمده بودند، نگاه سر سری به غرفه‌ها داشتند و آن‌جا را ترک می‌کردند، بی‌آن‌که چیزی بخرند. این تنها زنان فروشنده بودند که در انتظار یک خریدار چهار طرف می‌دیدند.