18 جولای 2024  
 سلیمان احمدی  

محرم؛ راهی برای همگرایی و همبستگی

محرم؛ راهی برای همگرایی و همبستگی

افغانستان،  کشوری است که در بحران سیاست و منازعه قدرت به سر می‌برد و به همین دلیل سالیان درازی است از روند ملت‌شدن عقب مانده و شکل‌گیری هویت ملی با چالش‌ها و موانع بسیار عمده‌ای روبرو است.

اندیشه‌های قوم‌گرایانه و تفکرات انحصارطلبانه سیاست‌مداران جاه‌ طلب و متعصب، شکاف‌های قومی و اختلافات مذهبی را به شدت افزایش داده و نفرت عمیق و ریشه‌داری را در میان اقوام و مذاهب کشور آفریده است.

هر روزی که می‌گذرد، سیاست آلوده و ناسالم در کشور، بر گستره این بحران می‌افزاید و راه را بر شکل‌گیری همبستگی ملی و کاهش شکاف‌های قومی و مذهبی می‌بندد.

بنابرین، افغانستان بحران‌زده به شدت نیازمند دریافت راهکار و راه حل بنیادین و اساسی در جهت مقابله و مبارزه با عوامل گسترش نفاق و چنددستگی در میان شهروندان کشور است، تا حد اقل زمینه برای کاهش و از میان رفتن تدریجی اختلافات درونی جامعه اسلامی در افغانستان فراهم گردد و در درازمدت، این معضل از افغانستان برچیده شود.

یکی از تاثیرگذارترین و مهم‌ترین عناصری که می‌تواند درین حوزه کارامد ثابت شود، استفاده از برنامه‌ها و گردهمایی‌های دینی – مذهبی همانند دهه اول محرم‌الحرام و ایام عزاداری و سوگواری امام حسین (ع) است.

حسین شهید، به عنوان نواده عزیز پیامبر بزرگوار اسلام (ص)، می‌تواند تبدیل به نقطه وصلی میان مسلمانان شیعه و سنی در جامعه اسلامی افغانستان شود. به این دلیل که تمام مذاهب اسلامی احترام و عزت خاصی نسبت به خانواده و اهل بیت پیامبر دارند و امام حسین (ع) درین میان جایگاه ویژه‌ای دارد. او به حیث نقطه مهم اشتراکی در میان مسلمانان می‌تواند عمل کند، زیرا همگان به اتفاق می‌پذیرند که امام حسین نقش مهم و تعیین‌کننده‌ای در احیای دین مقدس اسلام داشته است و با ایثارگری و جان‌نثاری، ارزش‌های اسلامی را که در آن‌زمان توسط دستگاه حکومتی زیر پا شده و جای خود را به خلاف‌ورزی‌های گسترده داده بودند، زنده کرده و با روشن‌گری و بیدارگری، جامعه اسلامی را نسبت به انحرافاتی که شکل گرفته بود آگاه ساخته است.

نپذیرفتن ذلت و خواری و تن ندادن به زندگی در زیر سایه حکومت فاسد و ناکارامدی که لکه بر ننگی بر دامن اسلام بود، درس بزرگ دیگری از مکتب حسین و واقعه دردناک کربلا است که می‌تواند تمام مسلمانان را به دور یک محور واحد گرد آورده و نفاق‌ها و چندپارچگی‌ها در جامعه اسلامی را از میان بردارد.

همه می‌پذیرند که امام حسین متعلق به هیچ‌یک از مذاهب اسلامی نیست و به تبع قیام امام حسین و جان‌نثاری‌های او نیز، مختص مذهب شیعه نیست، زیرا او برای احیای دین جدش یعنی دین مقدس اسلام بپا خواست و برای نجات جامعه اسلامی از انحرافات و کج‌روی‌هایی که ترویج شده بود، به سوی کربلا حرکت کرد.

امام حسین (ع) خود به صراحت فرموده است که برای اصلاح امت جدش قیام کرده است. آشکار است که این سخن، به معنی تمامی پیروان دین اسلام و درین میان هیچ‌گونه تفاوت و مرزبندی مد نظر نبوده است.

تمام آنچه گفته شد را اگر در کنار هم بگذاریم، به این نتیجه دست می‌یابیم که قیام حیات‌بخش امام حسین و واقعه کربلا محوری است که قدرت متحد ساختن تمام جامعه بحران‌زده افغانستان را دارد و باید ازین امر به عنوان فرصتی برای همگرایی و همبستگی جامعه اسلامی در افغانستان استفاده گردد.

رمز رسیدن به این مهم نیز درین نهفته است که برنامه‌ها و مراسم گرامی‌داشت از امام حسین و واقعه کربلا، در انحصار یک گروه مذهبی خاص یعنی شیعیان نباشد، بلکه تلاش گردد تا حضور گسترده همه اقشار مذهبی اعم از شیعه و سنی ترویج گردد و سخن‌رانان و خطیبان نیز از بزرگان و علمای تمامی مذاهب اسلامی در برنامه‌ها اشتراک کنند و در کنار هم حرکت کنند، تا تاثیرات منفی ناشی از آلودگی سیاست در گذشته کاهش یافته و جامعه نیز با الگوگیری از بزرگان، مقامات حکومتی و علمای دینی، در مسیر رفع اختلافات و نفرت‌های نهادینه‌شده حرکت نموده و به سوی همبستگی و همگرایی ملی سوق داده شود.

رسیدن به این هدف ممکن و میسر است، اما نیازمند اراده و پشتکاری است که از سوی مردم و حکومت باید در عمل پیاده شود.