گفتگوکننده: راحله سلطانی

یاداشت: ناظر جعفری، رئیس معارف ولایت بامیان به این باور است که چالش بزرگ کم انگیزگی دانش‌آموزان به مکتب رفتن بود که ناشی از محرومیت دختران از مکتب بوجود آمده بود. جعفری امیدوار است که رهبری حکومت سرپرست طرزالعملی را به خاطر بازگشایی مکتب‌های دختران آماده و اجرا کند. او می‌گوید که مکتب‌های بامیان با 2هزار کمبود معلم روبرو است. وی این مشکل را در کنار این‌که به وزارت معارف پیشنهاد داده است، می‌گوید که «در خیلی از مکاتب خود مردم اولادهای لیسانس داشت که آنها متعهد شدند تا رضاکار درس بدهند.»

اما این‌که چرا شماری از علمای شیعه نتوانستند در آزمون تثبیت سویه در بامیان شرکت کنند و ماجرای مواد منفجره‌ای که در ریاست معارف کشف شده بود چه است در این مصاحبه بخوانید.

ستاگیدیا: تشکر از فرصتی که در اختیار ما گذاشتید. میشه در ابتدا برای خوانندگان ما بگوئید که فعالیت‌های مهم شما در حدود یک سال گذشته چه بوده است؟

جعفری: تشکر از شما. در آغاز سال تعلیمی به ولسوالی‌ها سفر کردم با آمرین مکاتب دیدار داشتم. مردم را بسیار انگیزه دادم به مکتب رفتن علاقه‌مند شوند. یک وقتی انگیزه از مردم رفته بود بخاطر شعار‌های کاذب بیرونی که فعلا آنقدرعلاقه‌مندی مردم در مکتب پیدا شده که شش باب مکتب که امسال قرار است ساخته شود، تعداد مردم زمین‌های زراعتی ‌شان را در اختیار ما قرار داده‌اند. مکاتب که تعمیر و آب آشامیدنی نداشتند، از طریق موسسات همکار مثل آغاخان و یونیسیف تنظیم کردم. از جمله ۶۲ باب مکتب که فاقد تعمیر است، در وزارت معارف پیشنهاد دادم تا در بودجه انکشافی گرفته شود. همچنان اعمار تعمیر ریاست معارف را به وزارت پیشنهاد دادم. این‌ها خود یک نوع انگیزه است که مردم خیلی علاقه‌مند شده است و در سفرم به ولسوالی‌ها مکاتبی که کمبود معلم داشت از مردم تقاضای همکاری کردم. در خیلی از مکاتب خود مردم اولادهای لیسانس داشت که آنها متعهد شدند تا رضاکار درس بدهند و اگر کدام حق و الزحمه در نظر گرفته شود در صورتی‌که امارت اسلامی کدام برنامه‌ای دراین قسمت نداشت. ما مردم جمع می‌شویم به خاطر سرنوشت اولاد خود، حق و زحمه برای کسانی‌که رضاکار درس می‌دهند در نظر گرفته‌ایم. [می‌گیریم]

ستاگیدیا: چالش‌های مهم شما در این مدت چه بوده است؟

جعفری: چالش بزرگ این بود که انگیزه مکتب رفتن از مردم و شاگردان گرفته شده بود که اگر ما تعمیر و میز و چوکی در یک مکتب داشته باشیم، اما انگیزه درس خواندن نباشد درس خوانده نمی‌شود. خوش‌بختانه امروز مردم با علاقه‌مندی مکتب می‌روند و شعاری که در بین مردم  نشر شده بود که دختران را به مکتب نمی‎مانند به نحوی انگیزه مردم سلب شده بود. امیدوار هستم که رهبری حکومت سرپرست و وزیر معارف یک طرزالعملی در چارچوب اسلامی به خاطر بازگشایی مکاتب دخترانه بسازند و باورم براین است که در فرصت زود یا دیر این طرزالعمل ساخته می‌شود. حکومت سرپرست مخالف تعلیم و تریبه و آموزش نسل جدید نیست.

ستاگیدیا: مکاتب دخترانه چه وقت باز خواهد شد؟ در این مورد به شما چیزی گفته شده است؟

جعفری: درهر کشوری‌که تحول سیاسی  بوجود بیاید، فرصت ضرورت می‌باشد. به فرصت‌های زود یا دیر این مسائل تنظیم خواهد شد. حکومت سرپرست به بازسازی، وحدت و اخوت، همبستگی، ملت سازی و شگوفایی معارف متعهد می‌باشد. امیدوار هستم [این موارد در] فرصت نزدیک رونما شود.

ستاگیدیا: گفته می‌شود که مکاتب بامیان  با کمبود 2 هزار معلم روبرو است. در این رابطه راه حل شما چه بوده است؟

جعفری: در ۲۵عقرب 1401 زمانی‌که مسئولیت ریاست معارف را برعهده گرفتم. سفر کردم به ولسوالی‌ها. مشکلات مکاتب، متعلمین و معلمین را بررسی کردم. در مدت ۲۰ سال گذشته، مکاتب ابتدائیه، متوسطه و متوسطه لیسه شده است. این تشکیلات ابتداییه بوده است. در آخر نتیجه‌گیری کردم که در مجموع ۲هزار کمبود معلم در این مکاتب وجود دارد. برهمین اساس پیشنهاد این تعداد بست را به خاطر منظوری در وزارت معارف بردم. وزیر معارف با کمال میل این پیشنهادم را پذیرفت. باوجودی‌که از برنامه این وزارت خلاص شده بود، اما منظوری این بست‌ها را پیش شورای وزیران ارسال کردند. صدهزار بست معلمینی که دراین وزارت در سطح کشور منظور شده است، به خاطر منظورشدن نهایی پیش «امیرالمومنین حفظه‌الله» رفته است. زمانی‌که این بست‌ها برگشت کرد. امید دارم که عدالت در نظر گرفته خواهد شد. زمانی‌که سهم بامیان از بست‌ها آمد. مشکلات را شناسایی می‌کنم و در سطح واحدهای اداری بامیان، عدالت را در نظر گرفته و تقسیمات می‌کنیم.

ستاگیدیا: گفته می‌شود که از شماری از علمای شیعه در بامیان امتحان تثبت سویه اخذ نشده است. روند اخذ امتحان تثبیت سویه در کل چگونه است؟

جعفری: ازمانی‌که فورم تثبیت سویه علما در ۱۶ثور توزیع می‌شد به ولسوالی ورس سفر داشتم. اشخاصی‌که بدون‌ اینکه موضوع را درک کنند و بی‌مسئولانه  یک حرفی را در رسانه‌ها گفته بود که فورم برای ما داده نشد. در آن زمان یک جلسه را که وزیر معارف دایر کرده بود اشتراک کردم و این سوالات مردم را پاسخ دادم که این حرف اساس ندارد و امروز در رسانه شما هم می‌گویم که این حرف بدون اساس است و غیرمسئولانه گفته شده است.

زمانی‌که فورم تثبیت سویه علما دینی آمده بود. معیار علما بود و از هرمذهبی بود مشکلی نداشت و اشخاصی زیادی در آن امتحان شرکت کردند. آنهایی که می‌گوید برای ما سهم داده نشده است و کامیاب نشدیم. این‌ها در حقیقت در لیست انتظار هستند. آنها کامیاب شدند و نمره کامیابی را گرفتند. در فورم‌های ثبت شده ۵۷۲ نفر در این امتحان شرکت کرده بود که ممکن اکثریت این اشخاص در لیست انتظار باشد و زمانی‌که این امتحان در دور دوم برگزار شود قبل از برگزاری امتحان عمومی اشخاصی‌که در لیست انتظار بودند در نظر گرفته خواهد شد. در این امتحان از اهل تشیع کامیاب است و به زودی اسناد خواهد گرفتند. و این برنامه عمومی است و مختص به یک قوم و مذهب خاصی نیست.

ستاگیدیا: به جز از دختران که از مکتب باز ماندند، گفته می‌شود که پسران نیز به خاطر جذب محدود یا دور بودن مکاتب از تعلیم باز مانده‌اند. آیا کدام راهکاری به این مشکلات دارید؟

جعفری: هر کسی‌که این حرف را گفته است مسئولانه نبوده است. صنف‌های تسریعی قبل از مکتب در مناطق مختلف بامیان با همکاری موسسات ایجاد شده است. از جمله ۱۱۷ صنف سوادآموزی  در سطح بامیان برگزار کردیم. همچنان صنف‌های محلی که از طریق موسسه آغاخان به حمایت یونیسف است، در سطح ولسوالی‌ها این صنف‌ها فعال است. در هر سفرم از آن صنف‌ها بازدید کردم و مشکلات آن‌ها را تیم ما بررسی کرده است. تاحالا در هیچ منطقه برنخوردم که کسی‌ شکایت کرده باشد که در مکتب پذیرفته نشده‌ایم. در مکاتبی که تعمیر ندارد، خیمه در نظر گرفته‌ایم.

ستاگیدیا: بعضی ازمکاتب از کمبود کتاب و مواد درسی شکایت دارند. چطور به این معضل می‌خواهید رسیدگی کنید؟

جعفری: خوشبختانه در سطح بامیان مشکل کتاب در مکاتب حل است. شاید ۳۰ درصد کمبود کتاب وجود داشته باشد که در مدت بیست سال ما آمار بالا رفتن حل مشکل کتاب نداشتیم که این مشکل حل شده باشد. کمبود کتاب در سطح کشور است، اما بامیان ۳۰ الی ۴۰ درصد با این مشکل روبرو است. تقریبا این مشکل هم حل است. مردم علاقه و انگیزه پیدا کرده است که این مشکلات مانع رشد مردم از تحصیل نمی‌شود و با تهیه یک یا دو جلد کتاب به تحصیل‌شان ادامه می‌دهند. در سال‌های قبلی برای صنف‌های اول قرطاسیه آماده می‌شد و امسال ما در زمستان پلان و برنامه گرفتیم؛ از صنف اول الی شش، دستکول، کتابچه و قلم  تهیه کردیم و در مکاتب ارسال کردیم که در زمان‌ سفر‌های که در ولسوالی‌ها داشتنم عملا دیدم که  قرطاسیه‌ها مکمل توزیع شده است.

سیتاگیدیا: در اخیر، گفته می‌شود که مواد منفجره‌ای در زیر یک موتر در این ریاست جاسازی شده بود که توسط نیرو‌های امنیتی ولایت بامیان کشف و خنثی شد. جزئیات این رویداد چه است و هدفش کی بود؟

جعفری: الحمدالله افتخار دارم که رهبری حکومت و والی بامیان، مولوی عبدالله سرحدی، شب و روز به خاطر امنیت و عزت در تلاش هستند و هیچ نقطه‌ای بامیان را ندیدم که مردم احساس ناامنی کنند. کدام موارد استثنا که بوجود می‌آید، مخربین است که وحدت و هماهنگی بامیان را می‌خواهند خراب کنند. الحمدالله، عوامل این رویدادها گرفتارشده است. این موضوع مربوط استخبارات ولایت می‌باشد تا مورد بازجویی قرار بگیرند و امید دارم عدالت در نظر گرفته شود و فعلا کدام مشکلی احساس نمی‌شود.