نویسنده: میثم نظری، استاد دیپارتمنت گردشگری دانشگاه بامیان

هتل‌ها نقش مهمی در جذب گردشگران و رشد این صنعت ایفا می‌کند. امروزه در کشورهای توسعه یافته و مناطق گردشگر پذیر، هتل‌داری به یک صنعت سودآور مبدل شده است. البته فعالیت هتل‌ها تنها به ارائه خدمات برای گردشگران خلاصه نمی‌شود. بلکه برگزاری کنفرانس‌ها، محافل سیاسی، کارگاه‌ها و فعالیت‌های مشابه بخش دیگر از آن است. اما هنوز هم ارائه خدمات برای گردشگران و مهمانان بخش عمده فعالیت هتل‌ها را تشکیل می‌دهد.

جاذبه‌های طبیعی و تاریخی سرزمین مقصد، به تنهایی خود باعث سفر گردشگران شده نمی‌تواند، بلکه در کنار دیگر عوامل، وجود امکانات اقامتی در سرزمین‌های گردشگر پذیر، باعث رغبت و انگیزه گردشگران برای سفر به آنجا می‌گردد. چون گردشگر در کنار دید و بازدید از جاذبه‌ها، به مکانی برای اقامت و استراحت نیازمند است. پس اگر امکانات اقامتی مناسب و قابل قبول گردشگر در سرزمین مقصد وجود نداشته باشد، بدون تردید میل سفر در آن اندک خواهد بود.

انتخاب یک هتل از طرف گردشگر و رضایت مندی وی از آن بستگی به چند ویژگی دارد. اول، محل و موقعیت هتل مهم است. یعنی هتل‌ها باید در یک‌ موقعیت مناسب و قابل قبول گردشگران قرار داشته باشد. هتل باید نزدیک به جاذبه و امکانات شهری موقعیت داشته باشد تا گردشگر هزینه‌های هنگفت برای حمل و نقل از هتل الی جاذبه یا شهر را متقبل نگردد. پس اگر هتل در مکان مناسب احداث نگردد باعث رضایت مندی مشتری و سود آوری برای مالک آن نخواهد شد.

دوم، ارائه خدمات با کیفیت و امکانات درست مورد نیاز گردشگران، یکی دیگر از ویژگی‌های خوب هتل‌ها به حساب می‌رود. سوم، نرخ مناسب غذا و امکانات هتل‌ها یکی دیگر از ویژگی‌های مهم آن در جذب گردشگران است. البته این موضوع نظر به نوع فعالیت خدمات اقامتی متفاوت است.

داشتن نیروی کاری مسلکی، برخورد خوب با مهمانان، سبک معماری و دیکوراسیون داخلی هتل، داشتن امکانات و تسهیلات مورد نیاز مشتری مانند، سالن ورزش، رستورانت، کافی شاپ، سالن استخر، مسجد، کانتین و خشکه شویی در جذب گردشگر به هتل نقش مهمی دارد.

از طرف دیگر نظافت و پاکی هتل، انواع اتاق‌های لوکس با هوای باز، سیستم حمل و نقل رایگان از فرودگاه الی هتل و داخل شهر و بر عکس آن، پارکینک مناسب، محافظت و امنیت مناسب، امکانات تفریحی، سیستم گرمایش و سرمایش عالی، فضای سبز از جمله‌ای موارد مهم دیگر هتل خوب و ویژگی‌های یک هتل درجه دار به حساب می‌رود. در کنار آن، داشتن دانش، تخصص و مهارت‌های هتل‌داری از جمله‌ای ویژگی‌های است که باید مدیر هتل برای جلب مشتری داشته باشد.

هتل‌ها معمولا بر اساس نوع ارائه و میزان خدمات و امکانات شان درجه بندی می‌شود، اما این درجه بندی از یک کشور به کشور دیگر فرق می‌کند. با آن هم، معمول‌ترین درجه بندی هتل‌ها در دنیا بر اساس «ستاره» است: هتل یک ستاره، دو ستاره، سه ستاره، چهار ستاره، پنج ستاره و در حال حاضر در بعضی کشورهای اروپایی و عربی هتل‌ها تا هفت ستاره هم درجه بندی شده است. معیار چند ستاره بودن هتل‌ها به نحوه‌ی ارائه خدمات و میزان امکانات آنها بستگی دارد.

نقش هتل‌ها در ولایت باستانی و تاریخی بامیان که این ولایت چند دهه به این سو به یکی از مهمترین مکان‌های دیدنی و توریستی کشور مبدل شده است، نیازمند ایجاد زیر ساخت‌ها و امکانات رفاهی مناسب و کافی می‌باشد.

از چند سال بدینسو شماری هتل‌های درجه دار با امکانات و خدمات خوبی در بامیان به فعالیت آغاز کرده که هتل‌های غلغله، شاهی، نوربند قلا، چهار برج هایلند، چهل برج و بام بامیان از جمله‌ای آنها است. این هتل‌ها نقش مهم در زمینه‌ای جذب و رشد صنعت توریزم در ولایت بامیان ایفا کرده است.

اما با توجه به ظرفیت بالای توریستی ولایت بامیان، این هتل‌ها کافی نیست و باید هتل‌ها و امکانات اقامتی مختلفی از سوی سرمایه گذاران و دولت در این ولایت ایجاد و فعال شود. زیرا گردشگران با توانایی مالی مختلفی دست به مسافرت می‌زنند، بنابرین در سرزمین مقصد نیازمند امکانات و خدمات متفاوت هستند. یعنی کسی که توان مالی بهتر دارد تقاضای خدمات بهتری دارد، اما کسی که توان مالی کمتری دارد نیازمند خدمات خود است. با توجه به این مسئله دولت و نهادهای ذی‌ربط در این زمینه باید توجه جدی کنند. زیرا با توسعه صنعت توریزم در ولایت بامیان در وضعیت اقتصادی و زندگی مردم تغییرات مثبت ایجاد می‌شود.