فرار ننگین اشرفغنی و شعارگرایان جمهوریت دوساله شد؛ فراری که افتضاح آن از درون سالنهای مجلل کاخ ریاستجمهوری در ارگ کلید خورد، تا میدان هوایی ترمز در ازبکستان استمرار یافت و در نهایت در شهر دبی امارات متحده عربی به سرانجام رسید. فراری که اتهام ننگین و آمیخته با خیانت انتقال و غارت خریطههای پول در هلیکوپترها را با خود بههمراه داشت، رسوایی در فرودگاه ترمز را روایت کرد و اقامت در آپارتمانهای گرانقیمت و لاکچری در دبی را که ظاهرا با پول بیتالمال چپاولشده از دسترخوان افغانستانیها خریده شدهاند را به نمایش گذاشت.
در کنار این افتضاحها، اما این «فرار بزرگ»، تماشاییترین فیلم تاریخ سینمای سیاست کشور را با عنوان و تیتر درشت «رسوایی سیاست و سیاستمدار افغانی» در سینماهای سراسر دنیا اکران کرد و صدها میلیون انسان را در گوشهگوشه از دنیا، مات و مبهوت عزم، اراده، تهور، تعهد، ایستادگی، عملگرایی، وفای به عهد، ایثار و میهنپرستی از نوع افغانی آن نمود.
اشرفغنی با آنچه در عمل، از سیاست و قدرت در افغانستان تعریف ارائه کرد، تمام تئوریهای علمی استوار بر مفروضههای بنیادین در حوزه سیاست و حکومتداری را از بیخوبن نادرست ثابت کرد و به تمامی دانشمندان، نظریهپردازان و محققان علم سیاست و روانشناسی، با عملکرد خویش تفهیم کرد تا سیاست و تعریف آن را از نو بنویسند و فرضیات اساسی نظریههای خویش را از نو به آزمایش بگیرند تا واقعیتر به نتیجه برسند.
«فرار بزرگ» شاخصترین نقطه تاریخ معاصر افغانستان، باور نزدیک به واقعیت شهروندان و مردم افغانستان نسبت به سیاست را که در آن ازین مفهوم به دروغ، مکارگی، فریب، زراندوزی، شعار، عوامفریبی و پولولیسم، انحصارگری، استبداد، قومگرایی، فساد و توطئه تعبیر میشود، را رنگ واقعیت بخشید و به همگان عملا فهمانید که بالاترین مقام اجرایی کشور و سرقوماندان اعلی قوای مسلح مملکت، چگونه میتواند با ترفندهای خاص، همه آنچه بهعنوان صلاحیت و مسئولیت در اختیار داشت را به فراموشی سپرده و با جیبهای پر از دالر، به سرزمین رویاهایش فرار کرده و زندگی لوکس و معیاری را ترجیح دهد تا پوزخند تلخ و سخرهگری را در برابر ملت «از همهجا مانده»اش تقدیم کند.
«فرار بزرگ» در بزرگترین کلاس درس فرهنگ افغانی، با برجستهترین مثالهای عینی، ثابت کرد که صداقت، پابندی به تعهد و ایستادن پای قولوقرار، در تمامی لایههای اجتماع و بهخصوص در میان سیاستمداران ردهنخست کشور، مضحک و بیمفهوم است. آنکه بیشتر شعار میدهد، آنکه بلندتر از همه فریاد میزند و آنکه جگرخراشتر از همه چیغ میکشد و شعار میدهد، کمتر از دیگران به آنچه میگوید باور دارد. «فرار بزرگ» بهاثبات رسانید که در «سیاست افغانی»، آنکه بیشتر از دیگران ادعای دانایی دارد، نادانتر از دیگران است. آنکه بیشتر و زودتر از دیگران پلههای رشد و رسیدن به کرسیهای بالاتر را تجربه میکند، ناشایستهتر و ناکارآمدتر از دیگران است و آنکه خود را ”میهنپرستترین“ و ”ملیگراترین“ میپندارد، فاجعهبارترین خیانتهای ملی را در حق وطن و سرزمین خود روا میدارد و خود از معرکه فرار مینماید.
«فرار بزرگ» خالق و آفریننده شاهکار تاریخی است که «رسوایی بزرگ» را از آدرس افغانستان در تاریخ سیاست جهان بهیادگار گذاشته است. این «رسوایی» و «افتضاح» تاریخی اشرفغنی و پوچاندیشان نظام جمهوری، تمامی آنچه به عنوان افتخارات تاریخی پنجهزارساله افغانستان خوانده میشود و ما هر از گاهی در صورت نیاز، بهرخ دیگران میکشانیم تا آنان را بر سر جایشان بنشانیم را تبدیل به خاکستر کرده و لکه ننگ بسیار بزرگی بر پیشانی تاریخ حک کرده است. آری! «فرار بزرگ» را تمامی نسلهای آیندهمان به یاد خواهند داشت و از آن به عنوان «عبرت تاریخ» یاد خواهند کرد.
3 آگوست 2024