در روزهای اخیر، امرالله صالح معاون اول حکومت فروپاشیده اشرف‌غنی که همانند او موفق به فرار شده است و در تبعید به‌سرمی‌­برد، یاوه‌سرایی‌هایی داشته است که در حقیقت عمق نیت­‌های شوم و طرز فکر چندپهلوی او و هم‌گنانش را به اثبات می‌­رساند.

او که به‌زعم خودش یک فرد متبحر و مسلکی استخبارات است و از فوت‌وفن­‌های استخباراتی به‌خوبی آگاهی دارد، خواسته است بار دیگر، بازی­‌های کثیف سیاسی را با بهره­‌گیری از ترفندهای استخباراتی به‌راه بیندازد و به مطلوب خویش دست یابد. امرالله صالح این‌­بار در نظر دارد تا پا جای پای بعضی از رهبرنماهای هزاره بگذارد و با تقلید از آنان به تحریک احساسات قومی و مذهبی آنان پرداخته و آنان را وارد میدان نبرد مسلحانه بسازد، تا بار دیگر راه خود به‌سوی رسیدن به قدرت و غارت دارایی و ثروت ملی را هموار نماید.

آقای صالح در تویتی که انتشار داده است، مراسم عزاداری هزاره‌­ها در دهه اول محرم را زیر پرسش برده و آن را به‌نوعی بی‌­ارزش و بی­‌هدف خوانده است. در ادامه هزاره‌­ها و شیعیان را تشویق به ایستادگی مسلحانه در برابر حکومت سرپرست کنونی کرده و آن را تعبیر به ایستادگی در برابر «یزید زمان» نموده است. در اخیر نیز از عبارت «یک‌لحظه غفلت» استفاده کرده است که به قول خودش بارها هشدار داده بوده و از مردم پرسیده است که «یاد تان است؟»

ما اما همین پرسش را از خود جناب صالح داریم. جناب صالح! یادتان هست، در حکومتی که شما معاون اول رئیس‌جمهور آن بودید، هزاره‌­ها چه جایگاهی داشتند؟ یادتان هست که هزاره‌­ها و شیعیان قربانی نسل­‌کشی هدف‌مند بودند؛ پیوسته هدف حملات گسترده و پیاپی انتحاری قرار می­‌گرفتند و دسته‌دسته به کام مرگ کشانیده می‌­شدند و شما هم‌چنان فارغ‌­بال در ارگ قدم می‌­زدید و حتی رگ مبارک‌تان نمی­‌جنبید؟ یادتان است، در حکومتی که شعار دموکراسی و مردم­‌سالاری سرداده‌می‌­شد، معاون دوم ریاست‌جمهوری با آن‌که هزاره بود و از آدرس هزاره‌­ها و برای احقاق حقوق هزاره‌ها به‌آن کرسی رسیده بود، از کم‌ترین صلاحیت اجرایی بهره‌­مند نبود و قادر نبود حتی یک کارمند بست شش را در ادارات خارج از تشکیلات معاون دوم ریاست جمهوری بگمارد؟ یادتان است، در حکومت شما روند حذف هزاره‌­ها از تمامی لایه‌­های حکومت روزبه‌روز تسریع می­‌گردید؟ جنرالان هزاره خارج از تمامی معیارهای قانونی به تقاعد سوق داده شدند و وزرای هزاره یکی پی دیگری از وظیفه برکنار و خانه‌­نشین گردیدند. یادتان است که عبدالرزاق وحیدی چگونه در اثر یک توطئه کاملا آشکار حکومت شما، بی­‌گناه و تقصیر به زندان افتاد و با وجود تمام تلاش­‌های حلقات حکومت شما، در نهایت دلیرانه و قانون‌مند از خود دفاع کرد و تشت رسوایی‌تان را شجاعانه از بام بر زمین افگند؟ یادتان است که در حکومت شما، هزاره‌­ها حتی حق نداشتند حرکت­‌های کاملا قانونی اعتراضی را که ماهیت مدنی و پرهیز از خشونت داشتند، به‌راه بیندازند و حقوق مسلم خودشان را از شما مطالبه کنند؟ یادتان است که بخش ویژه نظارت بر رسانه‌­های اجتماعی در ارگ ریاست جمهوری ایجاد شده بود و در آن تعداد زیادی از «فیسبوک­ چلوونکی­‌ها» با هدف مستندسازی انتقادات و اعتراضات ضد حکومتی استخدام شده بودند؟ یادتان است که برای هر منتقد و فعال مدنی منتقد حکومت، دوسیه/پرونده ویژه‌ای ترتیب شده بود که محتوای آن را تمامی گفته‌­ها، پست­‌ها و سخنرانی­‌های منتقدین حکومت تشکیل می‌­داد؟ یادتان است که چه تعداد از فعالین مدنی شامل لیست‌­های سیاه شما بوده و از تمامی حقوق و امتیازات شهروندی‌شان محروم گردیده بودند؟ یادتان است که چه تعداد از فعالین مدنی در اثر توطئه­‌های شما درگیر دوسیه‌­های سیاسی گردیده و به زندان رفته بودند؟ یادتان هست که شما در حکومت فاسد و ناکارآمدتان، برای هزاره‌­ها حقی به اندازه بینی‌شان قایل بودید؟

حالا با کدام جرات و با کدام وجدان، می­‌خواهید هزاره­‌های همیشه‌محکوم و محروم را بار دیگر قربانی قدرت­‌طلبی­‌های بی‌حدوحصر خود بسازید و آنان را به قربان­‌گاه جنگ داخلی بکشانید تا سفره‌­های‌تان رنگین‌­تر گردد؟ شما اگر خود باورمند به مبارزه با «یزیدیان زمان» به قول خودتان هستید، چرا خود و خانواده عزیزتان در مکان امن و نامشخص پنهان شده‌اید؟ چرا شخصا به میدان مبارزه وارد نمی­‌شوید و به تعبیر خودتان «ایستادگی مسلحانه»‌تان را آغاز نمی­‌کنید؟ کسی که معاون رئیس‌جمهور بوده است، مسلما باید جایگاه بالایی در میان جامعه و مردم خود داشته باشد. بنابرین باید قدرت بسیج اجتماعی هواداران‌تان را داشته باشید و بتوانید در مدت کوتاهی سیلی از افراد مسلح را به‌راه انداخته و جنگ مورد نظرتان را راه بیندازید. با توجه به این‌که در پناه‌­گاه‌تان در خارج از کشور قرار دارید و تا حالا نیز هیچ­‌کاری از پیش نبرده‌اید، به‌اثبات می‌­رسد که دایره نفوذتان در داخل کشور به صفر نزدیک است و شما در اثر توطئه انتخاباتی و دزدی انتخابات به قدرت رسیده و عملا قدرت را غصب کرده بودید.

نتیجه این است که هزاره‌­ها با وجود آن­‌که همواره در تمامی عرصه‌­ها به‌خصوص در حوزه نظامی و مبارزات مسلحانه پیش‌گام بوده‌اند، اما هرگز به حقوق سیاسی و شهروندی‌شان نرسیده‌­اند. در سال­‌های جهاد در برابر تجاوز شوروی، هزاره‌­ها بیش‌ترین و موثرترین فعالیت­‌های نظامی و سیاسی را داشتند، اما در نهایت در هنگام مذاکرات برای تشکیل دولت در پشاور، گفتند درباره هزاره­‌ها و زنان بعدا حرف می­زنند. این امر نشان می­‌دهد که هزاره­‌ها هیچ­‌گاهی درین سرزمین پذیرفته نشده‌­اند و در حال حاضر نیز به‌عنوان شهروندان برابر با دیگران مطرح نیستند.

بنابرین جنگ و مبارزات مسلحانه در شرایط کنونی به نفع هیچ گروه به شمول هزاره‌­ها نیست و نمی­‌تواند گرهی از مشکلات عدیده افغانستان را باز نماید. راه حل اساسی و بنیادین این است همه گروه­‌های قومی و سیاسی در افغانستان به‌آن حدی از بلوغ و درک سیاسی و انسانی برسند که همه هم‌دیگر را به‌عنوان شهروندان کشور بپذیرند و حقوق سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و … را برای همه یک‌­سان بدانند و از سیاست حذف و نادیده‌­انگاری دوری کنند. این هدف هرگز با جنگ و درگیری نظامی به‌دست نمی­‌آید، بلکه تنها راه رسیدن به آن، فرهنگ‌­سازی از طریق بهبود آموزش‌­های معیاری به‌دور از ایدئولوژی­‌های قوم­‌گرایانه و انحصارجویانه‌ای است که از سال­‌های دور تا هنوز در افغانستان جایی نداشته است و مردم هنوز از آن دور نگهداشته شده­‌اند.