شاید برای شما هم پیش آمده باشد که خواسته باشید کاری را انجام دهید اما به دلیل این‌که خودتان را باور نداشتید، از انجام آن منصرف شده‌‏اید. بسیاری از ما خودمان را کمتر از آنچه که هستیم در نظر می‌‏گیریم، در حالی‌که همه ما در خود، توانایی‌‏هایی بیشتر از مشکلات‌مان داریم.

خودباوری یعنی شناخت ویژگی‌‏های خود، پذیرش آن‌ها و تکیه بر آن‌ها. به عبارت دیگر خودباوری عقیده‌‏ای است که هر فرد در مورد خودش دارد. طرحی که فرد از خودش در ذهنش ساخته، میزان خودباوری او را نشان می‌‏دهد. خودباوری برای هرکسی ضروریست و در طول دوران رشد در وجود هر فرد از طریق پیام‌‏هایی که از معلمان، دوستان، خواهرها، برادرها و والدین به او القا می‌‏شود، شکل می‌‏گیرد.

بررسی و بهبود خودباوری شامل دو جنبه است؛ یکی جنبه درمان آسیب‌‏های به‌جامانده از دوران کودکی که منجر به احساس نامطلوب از خود می‌‏شود و دیگری، حذف بدبینی نسبت به خود و جنبه دیگر سازندگی نقاط قوت، مثبت و آموختن راه‌هایی که منجر به تقویت حس شایستگی و ارزشمندی می‌‏شود.

برای تقویت خودباوری درخود، توجه به نکات زیر مفید است:

خودباوری یادگرفتنی است!

ممکن است ضعف خودباوری در حال حاضر شما ناشی از اتفاقاتی باشد که در زمان کودکی و نوجوانی رخ داده‌‏اند. اما در هر سنی که باشید می‌‏توانید رشد کنید وراه‌های جدیدی برای شناخت خود پیدا کنید. هر چه بیشتر یاد بگیرید، بدانید و درک کنید، خودباوری در شما بیشتر تقویت می‌‏شود. البته این شامل یادگیری در مورد خودتان نیز می‌‏شود. شاید بتوان گفت که شرط اساسی خودباوری، شناخت خود است. وقتی انسان توانمندی‌ها، استعدادها، قابلیت‌های روانی، فردی، عقلی و فکری خود را شناخت، باور او در مورد این‌که می‌‏تواند آن‌ها را پرورش دهد، شکل می‌‏گیرد و به خودپنداری می‌‏رسد.

نقاط قوت خود را تشخیص دهید و بر آن‌ها تمرکز کنید.

فکرهای محدودکننده‌‏ای را که در طول زندگی در مورد خودتان در ذهن‌تان به‌وجود آمده را دور بریزید. اگر به‌جای تمرکز بر داشته‌‏ها و توانایی‌‏های‌‏تان، بر کمبود‌‏ها و مشکلات‌‏تان تمرکز کنید، فرصت خودباوری را از دست می‌‏دهید.

باورهای منفی در مورد خودتان را شناسایی و به چالش بکشید.

به صداهای منفی در ذهن‌تان که شما را دچار تردید می‌‏کنند، توجهی نکنید. بهتر است که هر باور منفی که در مورد خودتان دارید را به یک نکته مثبت تبدیل کنید. مثلا اگر لجباز و سمج هستید، نکته مثبت این ویژگی را در نظر بگیرید و از این ویژگی درست بهره بگیرید و آن را به عزم و سرسختی تبدیل کنید.

کارتان را جدی بگیرید.

برای مثال به کوچک‌ترین کاری که انجام می‌‏دهید اهمیت بدهید. افرادی که در ذهن‌شان اینگونه می‌‏اندیشند که کارهایی که انجام می‌‏دهند، چندان مهم و با ارزش نیست این حس را به‌وجود می‌‏آورند که خودشان، شخصیت‌شان و کاری که انجام می‌‏دهند، اهمیتی ندارد.

به استقبال مسائل چالش برانگیز بروید.

اگر به دلیل پایین بودن خودباوری از قرارگرفتن در موقعیت‌های اجتماعی دوری می‌‏کنید و یا از امتحان کردن چیزهای جدید اجتناب می‌‏کنید، ممکن است این دوری‌گزینی در کوتاه‌مدت به شما احساس امنیت بیشتری بدهد، اما در دراز مدت به ضررتان تمام می‌‏شود. زیرا اجتناب از چالش‌ها و موقعیت‌های دشوار، ترس‌‏ها و تردید‌‏های نهان شما را تقویت می‌‏کند.