دوباره زمستان فرا رسیده است و تنفس هوای “کابل زیبا” به استنشاق زهر کشنده‌ای می‌ماند که قرار است میلیون‌ها شهروند این شهر را به سوی مرگ و نابودی بکشاند. شهر کابل، پایتخت افغانستان، در سال‌های اخیر با بحران شدید آلودگی هوا مواجه بوده است. این وضعیت نه تنها سلامت شهروندان را به شدت تهدید می‌کند، بلکه به یکی از بزرگ‌ترین چالش‌های زیست‌محیطی و صحی کشور تبدیل شده است.

آلودگی هوا و تشدید فصلی آن در شهر در کابل متاثر از عواملی متعددی استفاده از سوخت‌های غیر معیاری و غیر استندرد همانند تیل‌های بی‌کیفیت، سوختاندن ذغال سنگ، چوب و مواد سوختی نامرغوب در وسایط نقلیه، در منازل رهایشی و ساختمان‌ها حمام‌ها، نانوایی‌ها و کارگاه‌های صنعتی به دلیل نبود انرژی مناسب و مقرون‌به‌صرفه می‌باشد. موجودیت شمار بزرگی از وسایل نقلیه فرسوده و موترهای  قدیمی و دودزا که فاقد استانداردهای زیست‌محیطی هستند نیز هر روز حجم عظیمی از گازهای سمی را وارد هوای شهر می‌کنند و نقش بزرگی در تشدید آلودگی هوا دارند. با این وجود، عدم مدیریت درست زباله‌ها، سوزاندن زباله‌ها و مواد پلاستیکی در مناطق مسکونی یکی دیگر از عوامل افزایش آلاینده‌های هوا است. همچنان ساخت‌وساز غیراصولی، فعالیت‌های ساختمانی و انتشار گرد و خاک ناشی از ساخت‌وساز نیز در آلودگی هوا نقش بسزایی دارد.

پیامدهای آلودگی هوا بر سلامت شهروندان بسیار ناگوار و خطرناک است. افزایش بیماری‌های تنفسی مانند آسم و برونشیت، تشدید بیماری‌های قلبی و عروقی، افزایش مرگ‌ومیر ناشی از سکته‌های قلبی و مغزی، بروز بیماری‌های چشمی و پوستی به دلیل وجود ذرات معلق در هوا و تأثیرات منفی بر سلامت کودکان و سالمندان به عنوان گروه‌های آسیب‌پذیر از پیامدها و تبعات خطرناکی است که آلودگی هوا بر زندگی و سلامت شهروندان می‌تواند برجا بگذارد.

براساس گزارش‌های منتشرشده، سطح آلودگی هوا در کابل در فصل زمستان به طرز چشم‌گیری افزایش می‌یابد. شاخص کیفیت هوا در این شهر بارها به مرز خطرناک رسیده است و حتی برخی روزها در بین آلوده‌ترین شهرهای جهان قرار می‌گیرد.

بنابری  اقدامات زیر به عنوان راه‌حل‌های پیشنهادی برای کاهش بحران آلودگی هوا در کابل، کاملا ضرورت به حساب می‌آید:

1. تأمین سوخت‌های پاک و ارزان برای شهروندان به‌ویژه در فصل زمستان
2. نوسازی و استانداردسازی وسایل نقلیه عمومی و جلوگیری از تردد خودروهای فرسوده
3. ترویج استفاده از انرژی‌های تجدیدپذیر مانند انرژی خورشیدی
4. افزایش نظارت بر مدیریت زباله‌ها و جلوگیری از سوزاندن مواد پلاستیکی
5. توسعه فضای سبز شهری و کاشت درختان برای بهبود کیفیت هوا

در نتیجه می توان گفت که وضعیت آلودگی هوا در کابل یک بحران جدی و فوری است که نیازمند رسیدگی و همکاری همه‌جانبه دولت، نهادهای بین‌المللی و شهروندان است. سلامت میلیون‌ها نفر در خطر قرار دارد و بدون اقدامات مؤثر، پیامدهای این فاجعه می‌تواند در سال‌های آینده جبران‌ناپذیر باشد.