اعلان نتایج آزمون کانکور سال 1402 داوطلبان ورود به نهادهای تحصیلات عالی کشور انجام یافت و موجی آمیخته با شادی و غم در میان شهروندان کشور ایجاد کرد. دهها هزار شرکتکننده در این آزمون، ماهها در انتظار همگانیشدن نتیجه آزمونی بودند که مسیر عبور از یک مرحله دشوار زندگی به سطح دشوارتری از آن با تمرکز بر دورنمای آینده را تعیین میکند. کانکور، برای شهروندان افغانستان بهسان هفتخوان رستم میماند و عبور از آن بهمعنای پشتسرگذراندن یکی از سختترین آزمونهای زندگی است.
کانکور امسال اما برای نسل جوان و علاقهمند به تحصیل، رشد و رسیدن به قلههای دانش در افغانستان، دو بعدی بود. بهاینمعنی که با تفکیک جنسیتی، نیمی از جامعه، یعنی پسران فارغشده از مکاتب را یک گام به جلو حرکت داد و روزنه جدید را بهروی آنان گشود تا محیط تحصیلی متفاوتی را تجربه کرده و بهسوی آینده بهتر گام بردارند اما نیمی از جامعه یعنی دختران را در حسرت و اندوه محرومیت از کانکور و راهیابی به درجه بالاتری از تعلیم و تحصیل نشانید.
دشوار است و شاید تحملناپذیر، زمانی که برادری با کسب موفقیت در آزمون کانکور، شادیکنان وارد خانه میشود تا این خبر را با پدر و مادرش شریک سازد، اما خواهرانش در حسرت نشستن بر روی پارچه امتحان کانکور، اشک میریزند و بر سرنوشت خویش نفرین میفرستند. پدر و مادری که فرزند پسرشان به دانشگاه راه یافته است، اما دخترشان زانوی غم در بغل گرفته و از فرط غم و افسردگی توان سهمگیری در شادی ناشی از موفقیت برادرش را ندارد، چه حس و حالی خواهند داشت؟ با پسرشان باید شادی کنند یا با دختر شان باید بگریند؟
دو قطبی شدن جامعه به لحاظ جنسیتی و برخورد دوگانه با آنان، عدالت و برابری در میان انسانها را زیر پرسش قرار میدهد. انسانها فارغ از جنسیت، نژاد، قوم، تبار، مذهب و … همه بهگونه یکسان حق دسترسی به تعلیم و تحصیل را دارند و باید ازین حق الهی و انسانی برخوردار باشند. با محدودیتهایی که در حوزه تعلیم و تحصیل دختران بهوجود آمده است، نسلی از دختران سرزمین افغانستان، در حال از میانرفتن هستند؛ امری که پیامدهای اجتماعی، روانی و اقتصادی زیانباری را در آینده نزدیک بر جامعه ما تحمیل خواهد کرد. با تداوم محرومیت زنان و دختران از تعلیم و تحصیل، دور نخواهد بود روزی که افسردگی جامعه را به کام خود فرو ببرد، میزان خودکشی به اوج خود برسد، خانوادهها ازهمبپاشند و در نهایت حضور زنان در سیستم صحی، اداری، تعلیمی و … به صفر برسد و جامعه رو به زوال و سقوط بهپیش برود.
بنابراین، انتظار میرود که هرچه زوتر، محیط، بستر و پالیسیهای لازم برای حضور دوباره زنان و دختران در نهادهای تعلیمی و تحصیلی کشور فراهم گردد و عدالت الهی در میان همه انسانها برقرار شود.
3 آگوست 2024