انعکاس وضعیت جاری در بامیان و آن‌چه که طی چند سال گذشته در زمینه حمایت از زنان در مـناطق مـختلفی از این منطقه امن کشور انجـام یافته است، تصویر مطلوبی از این میان در میان ساکنان سایر ولایات کشور ترسیم کرده است. البته واقعیت امر نیز اینست که زنان در این ولایت، از وضـعیت به مراتب بهتری در مقایسه با زنان سایر مناطق کشور برخوردارند. از جمله واحدهای اداری این ولایت، این بار نگاهـی به وضـعیت زنان در ولـسـوالی پرجـمعیت ورس انداخته شده است.
وضعیت اجتماعی زنان در این ولسوالی چگونه است؟ اشتراک زنان در فعالیت های اجتماعی در کدام سطح است؟ کارکرد نهادها و موسسات در راستای توانمندسازی زنان چگونه بوده است؟ کدام نهادها و موسسات در این زمینه حمایت از زنان فعـالیت دارند؟ زنان بیشتر در کـدام بخـش‌ها از برنامه‌های توان‌افـزایی بهره بـرده‌اند و مشکلات‌شان در این ولسوالی در زمینه مشارکت اجتماعی و فرهنگی چیست، از جمله پرسش‌هایی‌اند که در این گزارش به آن‌ها پاسخ داده می‌شود.
گسترش مشارکت اجتماعی زنان
طبق یافته‌های تـحقیقات انجام‌یافته در این ورس، اکثر زنان در این ولسوالی از وضعیت اجتماعی خوبی برخوردارند و به‌طور نسبی درکارها و فعالیت‌های اجتماعی سهیم‌اند. .
خـانم عزیزه مـحمدی یکی از بانوان ورس، درباره وضعـیت اجـتماعی زنان در این ولـسوالی می‌گوید: «زنان در این ولـسوالی از چند سال به این سو از جـایگاه خوب اجتماعی برخـورداراند و وضعیت اجتماعی شان هم نسبت به گذشته بهتر شده است.»
بانو محمدی افزود که اکنون زنان در این ولسوالی می‌توانند آزادانه در برنامه‌های آموزشی، جلسات، سمینارها و دیگر فعالیت‌های فرهنگی و اجتماعی سهم گیرند.
در همین حال، سیدمحمود یک تن از باشنده‌های این ولـسوالی از ایـجاد بورد مشورتی توانمندسازی زنان ابراز خوشحالی می‌کند و می‌گوید: «زنان در این ولسوالی با همکاری موسسه آقاخان توانسته‌اند فعالیت‌های خـوب و مـوثری را در راسـتای توانمندی‌شان انجام دهند. هم‌چنان اکثر مردم این ولـسوالی از تطبیق برنامه‌های حمایت از زنان راضی هستند.
او گفت: «بزرگ‌ترین مشکلی که در زمینه افزایش مشارکت اجتماعی زنان در ورس وجود دارد، سطح پایین آگاهی مردم در مورد چگونگی تطبیق درست برنامه‌های حـمایت از زنان است. مردم، مخصوصا زنان تا کنون نمی‌دانند که چگونه پایداری این برنامه‌ها را افزایش دهند و به‌گونه‌ای از آن‌ها استفاده کنند که برای مدتی طـولانی‌تر، کارایی خود را از دست ندهند.»
کمک به رشد اقتصادی زنان
زنان در مناطق بسیاری از ولسوالی ورس توانسته اند به همکاری برخی از موسسات، به تولید صنایع دسـتی، ایجاد فارم‌هـای زنبورداری، ساخت گل‌خانه‌ها و تولید مـحصولات زراعتی و تاسیس بانک‌ها و گروه‌های کوچک پس‌انداز، اقدام کرده و گام‌های موثری را به‌سوی زندگی بهتر بردارند.
خــانم بی‌بی‌مــاه یکــی از سـاکنان قـریه تـگاب غــار ورس و یــکی از مستفیدشنوندگان برنامه لیگـومی یا کـشت حـبوبات مغذی که از سوی بورد بنیاد آقاخان حمایت شده است، گــفت که این برنامه برای رساندن زنان به خودکـفایی اقـتصادی مفید و تاثیرگـذار واقع خواهد شده و به آنان کـمک کرده است تا وضـعیت اقتصادی خانواده‌های‌شان را نیز بهبود بخشند.
از سوی دیگر محمدآصف یوسفی، رئیس یکی از شوراهای انکشافی در ولسوالی ورس، می‌گوید که بانوان این ولسوالی دستاوردهای بزرگی در بخش اقتصادی داشته‌اند: «گشایش یک دکان خیاطی، چند دکان عسل فروشی، بانک پشتیبان تغذیه، ایجاد فارم‌های زنبورداری، کورس‌های سواد آموزی و افزایش مشارکت در سایر فعالیت‌ها، از جمله این دستاوردها به شمار می‌روند.»
بانو عزیزه محمدی نیز با تایید سخـنان آقای یوسـفی، تاکید می‌کنـد که با وجود وضعیت نسبتا خوب اجـتماعی زنان در ورس، با مـشکلاتی چون ضعف اقتصادی، سطح پایین آگاهی مـردم مخصوصا زنان از مسائل حقوقی و تداوم حاکمیت برخی از رسوم ناپسند در برخی از مناطق می‌داند.
خوش بینی عالمان دینی
عالـمان دینی در ورس نیز، وضـعیت اجتـماعی زنان در این ولسوالی را رو به بهبود می‌خوانند. آنان گفته‌اند که مـشارکت اجتماعی زنان در این ولسوالی، در تناسب با سـال‌های پیش، افزایش چشم‌گیر و قناعت بخشی داشته است.
حاجی محمدامین امینی، یکی از این عالمان دینی می‌گوید که در گذشته، محدودیت‌هایی فراراه فعالیت خانم‌ها وجود داشت، از جـمله این باور که نباید زنان در فعالیت‌های اجتماعی سهم بگیرند، اما حالا با ارتقای سطح آگاهی مردم از طریق فعالیت‌ها و برنامه‌های اجراشده توسط موسـسات و نهادها به همکاری خانواده‌ها، خود خانم‌ها و عالمان دینی، این معضلات تا حدی در این ولسوالی حل شده‌اند.
با این وجود زنان در ولسوالی ورس تلاش دارند تا مشارکت خود در فعالیت‌های اجتماعی و اقتصادی را افزایش دهند. آنان باورمند هستند که می‌توانند با کار و تلاش بیشتر، زندگی بهتری در آینده داشته باشند.