سالیان زیادی است که افغانستان با وضعیت بحرانی و بی‌ثباتی مواجه است. درین میان اما بیکاری یکی از اصلی‌ترین مشکلات اجتماعی و اقتصادی این کشور محسوب می‌شود. در سالیان اخیر بیکاری و عدم موجودیت کافی شغل برای همگان، چالشی است که دامن‌گیر بخش عظیمی از جامعه گردیده و وضعیت را به سوی فاجعه سوق می‌دهد.

بنابرین نیاز جدی و فوری افغانستان در حال حاضر، توجه به اشتغال‌زایی و کارآفرینی برای شهروندان است. ضرورت اساسی این است که از روش‎‌های موثر و کارا در ایجاد اشتغال و منبع درآمد نسبی برای مردم استفاده گردد، تا به تدریج از آسیب‌های ناشی از بحران اقتصادی و بیکاری کاسته شود.

کشاورزی و زراعت یکی از مهم‌ترین بخش‌های اقتصادی افغانستان است و مهم‌ترین منبع درآمد مردم به شمار می‌رود. از آن‌جایی که تا هنوز زراعت درین کشور به شکل سنتی اداره می‌شود و نتوانسته است روش‌های مدرن و نوین را جای‌گزین سازد، توسعه آن می‌تواند هم به ایجاد فرصت‌های شغلی و هم به افزایش میزان درآمد و سود شهروندان کمک کند. برنامه‌هایی مثل توسعه تولیدات داخلی، بهینه‌سازی سیستم‌های آبیاری و آموزش فنون و تکنالوژی نوین زراعتی می‌تواند نقش موثری در اشتغال‌زایی ایفا کند. به گونه مثال تولید، پروسس و فروش لبنیاتی که در مناطق دوردست و اطراف افغانستان وجود دارد، یکی از بهترین راه‌های اشتغال‌زایی و کسب درآمد به حساب می‌آید.

با توجه به افزایش جمعیت که امکان کار در حوزه زراعت را برای همگان ناممکن می‌سازد، راه‌اندازی و توسعه کسب‌و‌کارهای کوچک و متوسط (مشتمل بر فروشگاه‌ها، صنایع دستی و کسب‌های خدماتی) می‌توانند سهم برجسته و قابل توجهی در اشتغال‌زایی داشته باشند. تسهیل دسترسی به بازارها و فراهم کردن فرصت‌های آموزشی برای افرادی که علاقه‌مند به شروع کسب‌و‌کار هستند، از اهمیت زیادی برخوردار است. دولت و نهادهای بین‌المللی می‌توانند با ارائه کمک‌های مالی بلاعوض و یا حتی واگذاری وام‌های کوچک و مشاوره‌های تجاری، به توسعه و گسترش این بخش کمک کنند. جامعه شهری بیشتر درین حوزه نیازمند همیاری هستند.

با درنظرداشت پیشرفت فزاینده و بی‌پیشنه تکنالوژی، صنعت تکنالوژی معلوماتی و اطلاعاتی امکانات فراوانی برای ایجاد شغل و خوداشتغالی فراهم می‌کند. آموزش برنامه‌نویسی، توسعه وب‌سایت، فروش محصولات به صورت آنلاین و ارائه خدمات مشاوره‌ای در سراسر کشور، از جمله فرصت‌هایی هستند که می‌توانند افراد زیادی را به کار مشغول کنند. ایجاد مراکز آموزشی و تسهیل دسترسی به انترنت می‌تواند بسترهای لازم برای اشتغال در این حوزه را فراهم کند. البته این امر نیز، به شدت نیازمند همکاری موسسات بین‌المللی و توجه جدی دولت می‌باشد.

آموزش مهارت‌های فنی و مسلکی

آموزش‌های فنی و حرفه‌ای می‌توانند به افراد کمک کنند تا مهارت‌هایی را فراگیرند که در بازار کار برای آن تقاضای بیشتر وجود دارد. ایجاد مراکز آموزشی برای آموزش مهارت‌هایی نظیر خیاطی، نجاری، مکانیکی و برق‌کاری می‌تواند به اشتغال‌زایی و خوداشتغالی کمک کند. همچنین، برنامه‌هایی برای ارتقای مهارت‌های نرم نظیر ، روان‌شناسی شغل و تجارت، مدیریت زمان، مدیریت ارتباطات و حل مسئله می‌توانند افراد را برای ورود به بازار کار آماده کنند.

در همین حال، تشویق و ترغیب به کارآفرینی می‌تواند به ایجاد کسب‌وکارهای جدید و در نتیجه اشتغال‌زایی منجر شود. برگزاری مسابقات ایده‌پردازی، تامین مالی برای پروژه‌های نوآورانه و مبتکرانه و ارائه مشاوره‌های تجاری از جمله اقداماتی هستند که باعث می‌شوند کارآفرینان حمایت شوند. همچنین، ایجاد شبکه‌های ارتباطی بین کارآفرینان و سرمایه‌گذاران می‌تواند فرصت‌های مناسبی برای توسعه ایده‌های جدید فراهم کند. البته با توجه به اینکه زیرساخت‌های لازم برای این کار وجود ندارد، نیاز است تا دولت و موسسات خارجی درین خصوص نیز وارد عمل شوند.

همکاری سازمان‌های بین‌المللی نیز راه را برای تامین منابع مالی و فنی لازم برای اجرای برنامه‌های اشتغال‌زایی هموار می‌کند. این سازمان‌ها می‌توانند با انتقال دانش و تکنولوژی، نقش موثری در توسعه اقتصادی و اجتماعی افغانستان ایفا کنند.

در نتیجه می‌توان گفت که اشتغال‌زایی و خوداشتغالی در افغانستان نیازمند یک رویکرد جامع و هماهنگ است که تمام بخش‌های اقتصادی و اجتماعی را در بر بگیرد. با سرمایه‌گذاری در بخش‌های زراعت، تکنالوژی معلوماتی، آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و حمایت از کارآفرینی، کاهش بیکاری و بهبود شرایط اقتصادی در این کشور را می‌شود متصور شد. همچنین، همکاری دولت، بخش خصوصی و سازمان‌های بین‌المللی می‌تواند تاثیرات مثبتی بر ایجاد فرصت‌های شغلی پایدار داشته باشد.